Aktualności

Połączenie PGNiG z PKN ORLEN będzie miało kluczowe znaczenie dla rozwoju branży paliwowo-energetycznej oraz wzmocni bezpieczeństwo energetyczne naszego kraju. Pozwoli na zwiększenie możliwości inwestycyjnych oraz poprawi pozycję negocjacyjną połączonego koncernu, co wpłynie na dalszą poprawę bezpieczeństwa surowcowego Polski. Uzyskane, dzięki połączeniu, synergie pozwolą w sposób efektywny przeprowadzić transformację energetyczną, którą muszą przejść wszystkie kraje europejskie, w tym także Polska.

Bezpieczeństwo energetyczne to fundament gospodarki

Celem połączenia jest stworzenie silnego multienergetycznego koncernu skutecznie konkurującego na europejskim rynku i dysponującego kapitałem do realizacji dużych projektów inwestycyjnych, badawczych i rozwojowych. Połączenie przełoży się na zwiększenie stabilności finansowej zapewniającej odporność na zachodzące zmiany rynkowe. Przyczyni się także do usprawnienia procesu dochodzenia do neutralności klimatycznej, który wymaga ścisłej koordynacji działań podejmowanych w ramach różnych sektorów rynku energetycznego. W wyniku połączenia zyskają klienci, którzy otrzymają szerszą i bardziej zintegrowaną ofertę produktową.

Nowo tworzony multienergetyczny koncern będzie mógł efektywniej zarządzać bazą surowców, co ograniczy ryzyko wynikające ze zmienności na rynku ropy i gazu. Zwiększenie skali pozwoli na wykorzystanie unikalnego potencjału PGNiG w zakresie realizacji projektów poszukiwawczych (w odniesieniu do badań geologicznych i wierceń). W konsekwencji połączenie PKN ORLEN i PGNiG przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego Polski i regionu, które jest szczególnie ważne w obecnej sytuacji geopolitycznej.

Polskie zasoby w polskich rękach

W związku z planowanym połączeniem w ostatnim czasie, w przestrzeni publicznej rozpowszechniana jest  teza jakoby połączenie PKN ORLEN SA i PGNiG SA miało skutkować utratą kontroli Skarbu Państwa nad posiadanymi zasobami naturalnymi. Teza ta jest całkowicie nieprawdziwa i ignoruje obowiązujące w Polsce przepisy prawa, które nie tylko gwarantują Skarbowi Państwa własność zasobów węglowodorów, ale także pełny nadzór nad ich eksploatacją. Art. 10 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, stanowi, że złoża węglowodorów zlokalizowane na terenie Polski są objęte tzw. własnością górniczą, która – na mocy wspomnianej ustawy – przysługuje wyłącznie Skarbowi Państwa. Co oznacza, iż Skarb Państwa udzielając koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobycie węglowodorów nie przenosi na inny podmiot prawa własności złóż, a jedynie zezwala na ich wykorzystanie na warunkach wskazanych w koncesji.

Co więcej, zgodnie z art. 49a ustawy Prawo geologiczne i górnicze, każdy podmiot zainteresowany prowadzeniem działalności w zakresie poszukiwania, rozpoznawania oraz wydobycia węglowodorów ze złóż, musi poddać się stosownemu postępowaniu kwalifikacyjnemu prowadzonemu – w trybie określonym w tej ustawie – przez ministra właściwego ds. środowiska. Postępowanie to między innymi ma na celu ustalenie, czy podmiot zamierzający ubiegać się o jakąkolwiek koncesję znajduje się pod kontrolą korporacyjną państwa trzeciego lub podmiotu albo obywatela takiego państwa i czy taka kontrola może w jakikolwiek sposób zagrażać bezpieczeństwu Polski. W przypadku uzyskania negatywnej oceny w postępowaniu kwalifikacyjnym, uzyskanie koncesji przez taki podmiot, a co za tym idzie – jakiekolwiek wydobycie węglowodorów ze złóż na terenie Polski, nie będzie możliwe.

Kluczowa rola Skarbu Państwa

Nadzór Skarbu Państwa nie ogranicza się wyłącznie do momentu wydania koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie lub wydobywanie węglowodorów. Każda zmiana w strukturze korporacyjnej przedsiębiorcy, któremu przyznano koncesje, enumeratywnie wskazana w ustawie, wymaga ponownego przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego. W przypadku, jeżeli w efekcie tego postępowania zostanie wydana negatywna ocena przeprowadzonych zmian w strukturze korporacyjnej takiego przedsiębiorcy, wcześniej udzielona koncesja zostanie cofnięta.

Skarb Państwa sprawuje również pełną kontrolę nad procesem ewentualnego przenoszenia koncesji pomiędzy podmiotami. Organ koncesyjny posiada pełną kontrolę nad procesem przeniesienia lub przejęcia koncesji i w przypadku zidentyfikowania jakichkolwiek zagrożeń między innymi dla bezpieczeństwa państwa, wyda decyzję lub sprzeciw, które uniemożliwią przejście praw i obowiązków z koncesji na nowy podmiot, co wprost regulują art. 36 i 36a Prawa geologicznego i górniczego. 

Obowiązujące przepisy ustawy Prawa geologicznego i górniczego uniemożliwiają pozbawienie Skarbu Państwa prawa własności do złóż węglowodorów. Pozwalają również administracji państwowej na sprawowanie pełnej kontroli nad tym, kto posiada koncesje na poszukiwane, rozpoznawanie i wydobycie węglowodorów. Administracja państwowa posiada także skuteczne narzędzia, aby cofnąć koncesje podmiotom, których działalność stanowiłaby zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa lub jego polityki surowcowej.