Realizacja strategii w 2016 r.

W szczególności spadek cen ropy naftowej i gazu ziemnego oraz dynamiczny rozwój rynku LNG

Zmianom na krajowym rynku gazu towarzyszył gwałtowny spadek cen gazu na rynkach europejskich, a ponadto od kilku lat słabnie korelacja rynkowych cen gazu i cen produktów ropopochodnych. Ponad 40-procentowe spadki rynkowych cen gazu w dostawach spotowych w Niemczech oraz na innych rynkach europejskich gwałtownie zwiększyły atrakcyjność cenową importu do Polski w stosunku do taryfy PGNiG SA.

Istotne implikacje dla Grupy PGNiG spowodowały również spadki cen ropy naftowej, tj. z jednej strony odnotowano niższy koszt pozyskania gazu w ramach kontraktów długoterminowych, co zwiększyło atrakcyjność importu, ale z drugiej strony niższą ekonomikę zagranicznych projektów upstream z większym udziałem ropy w strukturze zasobów, a w konsekwencji niższą wycenę zagranicznego segmentu poszukiwań i wydobycia.

Ponadto, w ostatnich latach następuje intensywny rozwój infrastruktury LNG na globalnym rynku, w związku z realizacją projektów inwestycyjnych, zarówno służących zwiększeniu mocy eksportowych (terminale skraplające), w szczególności w Ameryce Północnej i Australii, jak i importowych (terminale regazyfikacyjne), w szczególności w Europie. Prowadzi to również do światowej nadpodaży LNG i w konsekwencji do spadku cen LNG oraz ich konwergencji na rynku globalnym.

Uczestnictwo PGNiG w globalnym rynku LNG umożliwi wykorzystanie sprzyjających warunków cenowych oraz pozwoli na uzupełnienie dostaw gazu do Polski. W obliczu rosnącej podaży wzrasta także znaczenie handlu LNG na bazie spot oraz krótko- i średnioterminowej, m.in. z powodu odstępowania od klauzuli destynacji w ramach kontraktów, wzrostu liczby uczestników rynku, a także większej dostępności światowej floty LNG.

W wyniku wprowadzenia tzw. „obliga giełdowego” PGNiG jest zobowiązane sprzedawać gaz ziemny wysokometanowy na giełdach towarowych lub innym rynku regulowanym. Proces liberalizacji rynku połączony z tym wymogiem niesie ryzyko utraty istotnej części klientów i ograniczenia przychodów z segmentu magazynowania.

Ponadto, PGNiG stanął w obliczu konieczności liberalizacji umów z klientami w zakresie wielkości mocy umownej i ilości paliwa na dany rok gazowy oraz procedury zmiany sprzedawcy.

Portfel pozyskania gazu Grupy PGNiG zakładał pokrycie całego popytu na gaz w Polsce. Biorąc pod uwagę ryzyko utraty części rynku oraz niewystarczające zdywersyfikowanie dostaw, istniało ryzyko niezbilansowania portfela. Obecny portfel pozyskania gazu Grupy PGNiG składa się w istotnej części z kontraktów, w których cena w części opiera się na notowaniach produktów ropopochodnych (kontrakt jamalski i katarski), a zróżnicowanie formuł cenowych PGNiG oraz jego konkurentów niesie za sobą ryzyko presji cenowej.

W związku z tym szczególnym obszarem aktywności Grupy PGNiG stało się zbadanie możliwości dywersyfikacji źródeł dostaw gazu ziemnego oraz analiza wspierających ją inwestycji. Zbliżająca się perspektywa wygaśnięcia kontraktu jamalskiego skutkuje koniecznością budowania elastycznej struktury pozyskania gazu ziemnego do Polski po 2022 r.

Otoczenie regulacyjne, w którym działa PGNiG, ulega istotnym zmianom, w szczególności w obszarach opodatkowania wydobycia węglowodorów, realizowania obliga giełdowego oraz niepewności dotyczącej modelu wsparcia kogeneracji gazowej, co wpływa w efekcie na obniżenie przychodów z segmentów działalności Grupy PGNiG.

• dywersyfikacja źródeł dostaw – Korytarz Norweski – PGNiG przy wsparciu Rządu RP prowadziło z Norwegią i Danią rozmowy dotyczące budowy połączenia polskiego systemu gazowego z Norweskim Szelfem Kontynentalnym;
• dywersyfikacja źródeł dostaw – dostawy LNG – do Terminala w Świnoujściu zostało dostarczonych 9 dostaw LNG (w tym 2 pierwsze o charakterze technicznym) realizowanych w ramach kontraktu katarskiego. Dodatkowo na potrzeby bilansowania krótkoterminowego PGNiG dokonało zakupu LNG z rynku spot z Norwegii (kontrakt z firmą Statoil);
• uruchomienie biura handlowego LNG – biuro rozpoczęło prace od początku 2017 r., a pełną zdolność operacyjną osiągnie do końca I kwartału 2017 r. Zadania biura skoncentrowane będą na prowadzeniu obrotu LNG w krótkoterminowym i średnioterminowym horyzoncie;
• kontrakt jamalski – arbitraż – Grupa PGNiG prowadziła działania mające na celu dostosowanie kontraktu długoterminowego z Gazpromem do warunków odzwierciedlających sytuację na rynku europejskim. 1 lutego 2016 r. PGNiG złożyło pozew przeciw OAO Gazprom i OOO Gazprom Export w postępowaniu przed Trybunałem Arbitrażowym z siedzibą w Sztokholmie;
• nowe kontrakty na sprzedaż gazu – Grupa PGNiG rozszerzyła portfel odbiorców gazu ziemnego poprzez wzmocnienie obecności na rynkach ościennych. 4 sierpnia 2016 r. podpisano umowę z ukraińską spółką ERU Trading na dostawy gazu ziemnego dla odbiorców przemysłowych. Dodatkowo w 2016 r. PGNiG zawarło nowe kontrakty na sprzedaż gazu w kraju;
• oferta dla klientów – Grupa PGNiG konsekwentnie dostosowuje się do zmieniających się potrzeb i oczekiwań odbiorców końcowych, oferując programy rabatowe, które spotkały się z dużym zainteresowaniem i zostały pozytywnie odebrane przez największych klientów.

• Dystrybucja
  • wzrost wolumenu dystrybuowanego gazu (wolumen dystrybuowanego gazu wyniósł ok. 11 mld m³ w 2016 r.), co było spowodowane m.in. większą liczbą nowych przyłączeń;
  • nowa strategia Polskiej Spółki Gazownictwa zakładająca: (i) zwiększenie ilości dystrybuowanego gazu, (ii) zwiększenie liczby nowych odbiorców oraz (iii) istotny przyrost gazyfikacji nowych gmin w Polsce;
  • zmiana struktury organizacyjnej PSG odpowiadająca podziałowi administracyjnemu kraju, co pozwoli na uproszczenie współpracy z władzami samorządowymi oraz ułatwi dostęp do usług dla klientów PSG.
• Wytwarzanie
  • 28 kwietnia 2016 r. PGNiG Termika kupiła 100% akcji Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej S.A. w Jastrzębiu-Zdroju;
  • 11 sierpnia 2016 r. nabyła akcje Spółki Energetycznej „Jastrzębie” S.A. od Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.

W segmencie Wytwarzania w 2016 r. Grupa PGNiG realizowała strategię ukierunkowaną na zwiększenie udziałów w rynku produkcji i dystrybucji ciepła. Dzięki przejęciom Grupa PGNiG otworzyła swoją działalność na zupełnie nowe rejony Polski.

• Poszukiwanie i Wydobycie w kraju
  • utrzymanie stabilnego wydobycia gazu ziemnego i ropy naftowej w kraju;
  • intensywne prace przyczyniające się do odkrycia i udokumentowania nowych złóż węglowodorów;
  • kontynuowanie prac poszukiwawczo-rozpoznawczych złóż typu „shale gas” na swoich najbardziej perspektywicznych koncesjach. Pod koniec 2016 r. projekty pozyskania gazu z tzw. formacji łupkowych zostały wstrzymane; Dotychczasowe efekty prac nie potwierdziły wstępnych szacunków i prognoz dotyczących potencjału zasobów gazu z łupków.
• Poszukiwanie i Wydobycie za granicą
  • PGNiG Upstream Norway AS („PUN”) pozyskało w 2016 r. 5 nowych koncesji o charakterze poszukiwawczym na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Jednym z kluczowych celów operacyjnych Grupy PGNiG jest wzrost poziomu wydobycia węglowodorów. Ponadto w związku z rozpatrywaną budową Korytarza Norweskiego i Baltic Pipe (dającego Polsce dostęp do gazu ze złóż norweskich) posiadane aktywa pozwolą na wykorzystanie naturalnych synergii pomiędzy segmentami PGNiG, wykorzystując zasoby Grupy PGNiG;
  • PGNiG rozpoczęło realizację odwiertu eksploatacyjnego Rehman-2 w Pakistanie. Jest to trzeci odwiert realizowany na złożu Rehman, którego zadaniem jest przede wszystkim zwiększenie produkcji gazu ziemnego. W ramach kontynuacji prac poszukiwawczych w Pakistanie w kwietniu 2016 r. dokonano akwizycji zdjęcia sejsmicznego 3D, dzięki któremu będzie można zlokalizować kolejne odwierty, których wiercenie przewidywane jest na rok 2017;
  • po zniesieniu sankcji PGNiG analizuje powrót na rynek irański. PGNiG i National Iranian Oil Company podpisały 5 listopada 2016 r. w Teheranie list intencyjny w sprawie współpracy na złożu ropy naftowej Soumar.

• Program Poprawy Efektywności – Grupa PGNiG kontynuowała działania związane z Programem Poprawy Efektywności, którego celem jest redukcja bazy kosztowej oraz wzrost dyscypliny kosztowej. W 2016 r. w PPE wygenerowano oszczędności kosztowe w wysokości 830 mln PLN, osiągnięto wyższą wartość o ponad 5% od planowanej wartości poprzez wzrost sprawności organizacyjnej oraz procesowej całej Grupy;
• Zbycie nieruchomości oraz spółek non-core – jedną z kluczowych inicjatyw w strategii Grupy jest zbycie nieruchomości non-core przez Grupę PGNiG. W 2016 r. łączny przychód ze sprzedaży nieruchomości wyniósł ponad 41 mln PLN (plan zakładał ponad 33 mln PLN);
• Badania, Rozwój, Innowacje – w 2016 r. zainicjowano zmiany w zakresie funkcjonowania dotychczasowego obszaru Badań i Rozwoju („B+R”). W szczególności rozpoczęto prace nad stworzeniem nowej poszerzonej strategii „B+R+I”, czyli badań, rozwoju i innowacji.