Kopalnia Ropy Naftowej i Gazu Ziemnego Dębno

KRNiGZ Dębno jest zakładem dużego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.

Głównym zadaniem KRNiGZ Dębno jest eksploatacja złoża ropy naftowej i gazu ziemnego. W procesie eksploatacji w wyniku oczyszczania kopaliny uzyskujemy następujące surowce: ropę naftową, gaz ziemny, płynną mieszaninę gazów propan - butan i siarkę.

Zaliczenie do kategorii zakładów o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej nastąpiło z uwagi na występowanie na obiekcie zbiorników z substancją niebezpieczną - płynną mieszaniną gazów propan – butan w ilości przekraczającej określoną w odpowiednim rozporządzeniu wartość progową.

Na kopalni znajdują się również zbiorniki z ropą naftową – kopaliną, substancją wyłączoną z zakresu dyrektywy Seveso.

Dokumentacja zakładu o dużym ryzyku

KRNiGZ Dębno posiada opracowaną i wdrożoną dokumentację wymaganą dla zakładów o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniach.

Są to:

  • Program Zapobiegania Awariom (PZA),
  • Wewnętrzny Plan Operacyjno – Ratowniczy (WPOR),
  • Raport o Bezpieczeństwie (RoB).
  • Zgłoszenie Zakładu jako Zakładu Dużego Ryzyka Wystąpienia Poważnej Awarii Przemysłowej (ZZ)

Orlen Spółka Akcyjna – Oddział PGNiG w Zielonej Górze jako Prowadzący Kopalnię Ropy Naftowej i Gazu Ziemnego Dębno zrealizował także wynikający z zapisów prawa ustawowy obowiązek zgłoszenia zakładu jako zakładu dużego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.

Dokumenty te zawierają szczegółowe informacje o występujących zagrożeniach, stosowanych środkach zapobiegania oraz systemach zabezpieczeń technicznych, a także zasadach prowadzenia działań ratowniczych.

Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie po zaopiniowaniu przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Szczecinie zatwierdził wymienione powyżej dokumenty.

System zabezpieczeń

Proces wydobycia i oczyszczania kopalin prowadzony jest pod nadzorem automatycznych systemów zabezpieczających, kontrolujących pracę każdego obiektu instalacji, w szczególności instalacji kwalifikowanej do zagrożonej poważną awarią przemysłową tj. obszaru magazynowania płynnej mieszaniny gazów propan – butan. Zastosowane urządzenia to sprawdzone w światowym przemyśle wydobywczym rozwiązania techniczne zapewniające bezpieczeństwo kopalni.

Uzyskiwana w wyniku oczyszczania gazu ziemnego, płynna mieszanina gazów propan – butan po odpowiedniej, dalszej obróbce oraz kolejne produkty kopalni, tj. gaz ziemny, ropa naftowa i siarka mogą być stosowane w przemyśle i gospodarstwach domowych do celów grzewczych. Mogą być  również wykorzystywane jako składnik paliwa do napędu pojazdów samochodowych. Płynna mieszanina gazów propan - butan w przypadku uwolnienia może być przyczyną powstania mieszaniny wybuchowej, powodując tym samym ryzyko wybuchu i pożaru przy wystąpieniu zapłonu.

Potencjalne zagrożenie na kopalni jest ograniczane przez stosowane w zakładzie systemy zabezpieczeń i środki techniczne przewidziane do monitoringu i likwidacji emisji.

Są to:

  • systemy detekcji gazów palnych, detekcja gazów toksycznych, detekcja propanu,

  • urządzenia i systemy ochrony przeciwpożarowej (m.in.: instalacje zraszania i gaszenia pianą zbiorników ropy, działka wodno-pianowe, sieć hydrantów, instalacja zraszania zbiorników płynnej mieszaniny gazów propan - butan).

Zaopatrzenie wodne przeciwpożarowej sieci wodociągowej oraz instalacji zraszających i gaśniczych stanowi przeciwpożarowy otwarty zbiornik wody.

Prowadzony proces technologiczny jest nadzorowany przez niezależne od obsługi kopalni automatyczne systemy bezpieczeństwa, które w przypadku osiągnięcia stanów niebezpiecznych wyłączają pracę instalacji, przerywając dopływ ropy do kopalni z odwiertów oraz zatrzymują proces oddzielania z gazu ziemnego płynnej mieszaniny gazów propan - butan. W pobliżu kopalni i w odległości, na której może wystąpić oddziaływanie niebezpieczne w przypadku emisji płynnej mieszaniny gazów propan – butan nie ma zabudowań mieszkalnych czy obiektów użyteczności publicznej, które mogą być narażone na bezpośrednie szkody.

W procesie technologicznym występują również inne substancje chemiczne. Są to m.in. ropa naftowa, gaz ziemny, siarka oraz dodatki chemiczne stosowane w procesie wydobycia i oczyszczania ropy naftowej. W nieoczyszczonej ropie występuje siarkowodór, który w procesie technologicznym jest przetwarzany na siarkę. Przedstawione powyżej substancje występują w ilościach nie stwarzających zagrożenia dla ludności poza obszarem zakładu.

Służby ratownicze

Orlen Spółka Akcyjna – Oddział PGNiG w Zielonej Górze dysponuje wewnętrznymi służbami ratowniczymi, których zadaniem jest podjęcie i realizowanie działań ratowniczych w przypadku wystąpienia awarii na kopalni.

W przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa w postaci zagrożenia wybuchowego, pożarowego kierownik kopalni lub kierownik zmiany zgodnie z procedurą postępowania na wypadek zagrożenia opisaną w Wewnętrznym Planie Operacyjno – Ratowniczym powiadamia Straż Pożarną  (Stanowisko Kierowania Komendanta Wojewódzkiego PSP w Szczecinie numer 112 lub 998, 91 4808 850)
i zakładowe służby ratownicze.

 

Rozpoczęcie działań ratowniczych i głoszenie alarmu o zdarzeniu (zagrożeniu) dla ludności okolicznej będzie odbywać się za pomocą syren i systemów informowania realizowanych przez PSP po otrzymaniu zgłoszenia z kopalni. Do czasu przybycia jednostek ochrony przeciwpożarowej akcja ratownicza prowadzona będzie przez pracowników kopalni w zakresie dostępnych i posiadanych środków na jednostce.
 

Po przybyciu na teren, gdzie zdarzyła się awaria, właściwe służby ratownicze Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (PSP, OSP) w porozumieniu z kierującym działaniami ratowniczymi, będą prowadzić akcję informowania okolicznej ludności o postępowaniu podczas likwidacji zagrożenia w razie wystąpienia takiego zagrożenia. W przypadku nadzwyczajnej konieczności może być przeprowadzana ewakuacja ludzi i mienia przez odpowiednie służby. Wszystkie osoby znajdujące się w pobliżu miejsca awarii mają obowiązek bezwzględnego podporządkowania się poleceniom służb prowadzących działania ratownicze.

Postępowanie w przypadku ogłoszenia alarmu

Informacje dotyczące sposobów ostrzegania i postępowania społeczeństwa w przypadku wystąpienia awarii przemysłowej, uzgodnione z właściwymi organami Państwowej Straży Pożarnej. 

W przypadku wystąpienia na terenie KRNiGZ Dębno poważnej awarii przemysłowej następuje automatyczne włączenie alarmu, oraz przełączenie obiektu w stan awaryjny. Włączenie ESD (Emergency Shutdown – awaryjne wyłączenie) powoduje wzbudzenie alarmu i wyłączenie instalacji produkcyjnych dla KRNiGZ Dębno. Najwyższa funkcyjnie osoba obecna fizycznie na terenie obiektu ogłasza alarm wewnętrzny przy pomocy wszelkich środków dostępnych na terenie zakładu (tj. radiotelefon, telefon, głos, sygnalizatory optyczno – akustyczne, ręczne ostrzegacze pożarowe ROP), a następnie przystępuje do działań zgodnie z zapisami zawartymi w dokumentacji sporządzonej dla Zakładów Dużego Ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a dotyczącej reagowania na zagrożenie oraz powiadamiania odpowiednich służb.

Po wzbudzeniu alarmu osoba kierująca w danym momencie pracą zakładu przystąpi w miarę możliwości do likwidacji zagrożenia środkami będącymi w jego dyspozycji, zgodnie z zapisami Wewnętrznego Planu Operacyjno – Ratowniczego, Programu Zapobiegania Awariom, oraz Planu Ratownictwa Górniczego.

Kierujący akcją ratowniczą ocenia sytuację, po czym w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby - informuje pracowników o zagrożeniu i konieczności ewakuacji. Mając na uwadze znikomą energię nadciśnienia fali wybuchu, która może spowodować co najwyżej zniszczenie około 10% szyb w oknach budynków - nie zachodzi bezpośrednie, nagłe i wynikające z presji czasu ewakuacji zagrożenie, wymagające natychmiastowego powiadamiania okolicznej ludności. Jednakże dla zminimalizowania wszystkich potencjalnych możliwości zaistnienia zagrożenia dla okolicznej ludności - kierujący akcją ratowniczą przekaże informację o zaistniałym zagrożeniu mieszkańcom najbliżej zlokalizowanych zabudowań. Powiadomienie takie zostanie zrealizowane przez wysłanie samochodu z pracownikiem zakładu, który poinformuje mieszkańców o zagrożeniu, jak również o konieczności postępowania zgodnie z zasadami uzgodnionymi z KW PSP, oraz zamieszczonymi na stronie internetowej zakładu.

Sposób postępowania po ogłoszeniu alarmu:

Po usłyszeniu ostrzeżenia lub alarmu osoby znajdujące się w pobliżu zdarzenia powinny:

Znajdując się w terenie otwartym:

  • nie zbliżać się do terenu zakładu,
  • określić kierunek, z którego wieje wiatr, opuścić zagrożony teren kierując się w kierunku prostopadłym do wiejącego wiatru,
  • powiadomić inne osoby w swoim otoczeniu o zagrożeniu oraz objąć opieką osoby poszkodowane, niepełnoletnie, starsze i niepełnosprawne,
  • wygasić otwarty ogień (ogniska, papierosy itp.),
  • nie blokować dróg dojazdowych dla służb ratowniczych. 

Znajdując się w pomieszczeniach zamkniętych:       

  • wyłączyć dmuchawy, wentylatory, klimatyzatory, urządzenia gazowe,
  • wygasić otwarty ogień,
  • zamknąć okna, drzwi,
  • wyłączyć dopływ gazu i prądu do pomieszczeń,
  • w miarę możliwości (odbiorniki radiowe z zasilaniem bezprzewodowym) słuchać informacji nadawanych w lokalnych środkach masowego przekazu,
  • czekać na dalsze instrukcje służb uczestniczących w likwidacji zagrożenia lub prowadzących ewakuację.

Znajdując się w pojazdach samochodowych:

  • nie blokować dróg dojazdowych dla służb ratowniczych,
  • oddalić się od terenu zakładu,
  • słuchać informacji nadawanych w lokalnych radiostacjach.

Wszyscy znajdujący się w obrębie wystąpienia zdarzenia zobowiązani są stosować się do poleceń osób kierujących działaniami ratowniczymi i służb porządkowych.

Odwołanie alarmu następuje w sposób analogiczny tj. przez ogłoszenie odwołania alarmu przez służby uczestniczące w zwalczaniu zagrożenia.

Dodatkowych informacji z zakresu bezpieczeństwa z wyłączeniem informacji o charakterze niejawnym, jak również informacji stanowiących tajemnice handlową firmy, można uzyskać w Dziale Profilaktyki i Bezpieczeństwa Ruchu, tel. 68 329 11 35.

Informacje o instalacji zakwalifikowanej jako zakład dużego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej

Realizując obowiązki ustawy prawo ochrony środowiska art. 261a, prowadzący podaje do publicznej wiadomości informacje o instalacji zakwalifikowanej jako zakład dużego ryzyka poważnej awarii przemysłowej.

Oznaczenia prowadzącego zakład

ORLEN SPÓŁKA AKCYJNA W PŁOCKU
ul. Chemików 7, 09 – 411 Płock,

ORLEN SPÓŁKA AKCYJNA – ODDZIAŁ PGNIG W ZIELONEJ GÓRZE
ul. Bohaterów Westerplatte 15
65 – 034 Zielona Góra

Na podstawie udzielonych pełnomocnictw przez Zarząd Orlen S.A. kierującym jest Dyrektor Orlen S.A. - Oddział PGNiG w Zielonej Górze.

Adres zakładu: Ośrodek Centralny Barnówko w miejscowości Barnówko, 74-400 Dębno, gmina Dębno, powiat myśliborski, województwo zachodniopomorskie.

Więcej informacji znajdą Państwo poniżej - w załączniku.

Składowane substancje niebezpieczne

Na terenie Kopalni Ropy Naftowej i Gazu Ziemnego Dębno znajdują się następujące substancje niebezpieczne:

  • Mieszanina gazu propan – butan (w maksymalnej ilości do 342,7 Mg) -

Charakterystyka:

H220 – skrajnie łatwopalny

H280 – zawiera gaz pod ciśnieniem, ogrzanie grozi wybuchem (gaz sprężony, gaz skroplony, gaz rozpuszczony

  • Ropa naftowa (w maksymalnej ilości do 13 651,17 Mg) -

Charakterystyka:

H 225 - wysoce łatwopalne ciecze i pary (substancja ciekła łatwopalna, kategoria zagrożenia 2)

H350 - może powodować raka (kancerogenność, kategoria zagrożenia 1B)

H340 - może powodować wady genetyczne (działanie mutagenne na komórki rozrodcze, kategoria zagrożenia 1B)

H361fd – podejrzewa się, że działa szkodliwie na płodność. Podejrzewa się, że działa szkodliwie na dziecko w łonie matki (działanie szkodliwe na rozrodczość, kategoria zagrożenia 2)

H336 – może wywoływać uczucie senności lub zawroty głowy (działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe, kategoria zagrożenia 3, działanie narkotyczne)

H315 – działa drażniąco na skórę (działanie żrące / drażniące na skórę – kategoria zagrożenia 2)

H304 – połknięcie i dostanie się przez drogi oddechowe może grozić śmiercią (zagrożenie spowodowane aspiracją kategoria zagrożenia 1)

H411 – działa toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki (stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego – kategoria przewlekła 2)

  • Siarkowodór (w maksymalnej ilości do 3,0 Mg) –

Charakterystyka:

H 220 – skrajnie łatwopalny gaz

H280 – zawiera gaz pod ciśnieniem, ogrzanie grozi wybuchem (gaz sprężony, gaz skroplony, gaz rozpuszczony)

H330 – wdychanie grozi śmiercią

H335 – może powodować podrażnienie dróg oddechowych

H400 – działa bardzo toksycznie na organizmy wodne

Główne scenariusze awarii przemysłowych

Zgodnie z założeniami metody PHA opracowano dla KRNiGZ Dębno Listę Zdarzeń Awaryjnych (LZA) obejmującą możliwe zdarzenia awaryjne w podstawowych instalacjach technologicznych KRNiGZ Dębno. Lista ta obejmuje wszystkie potencjalne zdarzenia mogące wystąpić w poszczególnych węzłach instalacji.  Spośród zidentyfikowanych potencjalnych scenariuszy wybrane zostały 2 o potencjalnie najbardziej negatywnych skutkach w przypadku ich zaistnienia.

W tabelach przedstawiono opis przyczyn awarii, potencjalne skutki wraz z oszacowaną wartością ryzyka.

Załącznik

  • Nazwa plikuTyp plikuWaga pliku
  • informacje o instalacji zakwalifikowanej jako zakład dużego ryzyka poważnej awarii przemysłowej pdf 120.25 kB